Nội tiết tố nữ là gì?
Nội tiết tố nữ (hormone) là những chất được tiết ra bởi các tuyến nội tiết của cơ thể, đi vào máu và đến các cơ quan. Chúng ảnh hưởng đến sự trao đổi chất, tâm trạng, cảm xúc, chức năng tình dục và sinh sản. Do đó, khi mất cân bằng nội tiết tố nữ sẽ ảnh hưởng đến hàng loạt các chức năng của cơ thể. Estrogen và progesterone là 2 hormon chính có vai trò rất quan trọng đối với cơ thể nữ giới. Cụ thể:
Estrogen quy định các đặc điểm của giới tính và sinh dục nữ như:
- Estrogen đóng vai trò quan trọng trong quá trình sinh sản, giúp kích thích nang trứng phát triển.
- Estrogen duy trì độ dày của thành âm đạo và thúc đẩy tiết dịch bôi trơn âm đạo, giảm khô vùng kín.
- Estrogen đảm bảo độ dày niêm mạc tử cung và chất nhầy trong tử cung, đóng vai trò quan trọng trong thụ thai, hình thành và phát triển phôi thai.
- Estrogen thúc đẩy hình thành các mô ở vú, tăng kích thước vòng một.
Progesterone có vai trò quan trọng trong sự hình thành phôi thai và an thai.
Không chỉ đóng vai trò quan trọng trong chu kỳ sinh sản và chức năng sinh dục mà các nội tiết tố nữ này còn giúp:
- Trao đổi chất.
- Ổn định đường huyết.
- Duy trì sức khỏe hệ tim mạch và cơ xương.
- Sự tăng trưởng và phát triển, duy trì vóc dáng.
- Điều chỉnh tâm trạng và giảm căng thẳng stress.
Nội tiết tố nữ thay đổi theo từng giai đoạn khác nhau
Nguyên nhân rối loạn nội tiết tố nữ
Bình thường nồng độ hormone estrogen và progesterone có sự thay đổi theo chu kỳ. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nồng độ hormone không theo chu kỳ sẽ dẫn đến rối loạn nội tiết tố.
Các yếu tố có thể ảnh hưởng đến nội tiết tố như:
- Tuổi dậy thì: Nồng độ estrogen tăng cao để phát triển các đặc điểm sinh dục nữ.
- Thời kỳ mang thai, cuối thai kỳ và phụ nữ sau sinh: Đây là giai đoạn nội tiết tố thay đổi một cách đột ngột dễ gây ra các rối loạn nội tiết tố.
- Thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh: Lúc này nồng độ estrogen suy giảm nhanh, gây thiếu hụt nội tiết tố nữ trầm trọng.
- Tình trạng thừa cân và béo phì cũng là một trong những nguyên nhân gây rối loạn nội tiết tố nữ.
- Chế độ ăn kiêng quá mức hoặc chán ăn, tinh thần mệt mỏi dẫn tới cơ thể suy nhược, thiếu nguyên liệu tổng hợp nội tiết tố.
- Tập thể dục hoặc làm việc quá sức cũng gây ức chế sự sản sinh nội tiết tố.
- Sử dụng một số loại thuốc như thuốc kháng viêm steroid (corticoid), thuốc chứa estrogen như thuốc tránh thai,…
- Bệnh bẩm sinh như hội chứng Turner (đột biến nhiễm sắc thể giới tính).
- Huyết áp cao.
- Bệnh tiểu đường.
- Suy buồng trứng nguyên phát làm giảm sản xuất nội tiết tố.
- Tuyến yên giảm hoạt động, giảm tiết LH và FSH, dẫn tới giảm tiết estrogen.
- Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), xuất hiện các khối u hoặc tuyến thượng thận bị rối loạn cũng là nguyên nhân gây rối loạn nội tiết tố nữ.
Có rất nhiều nguyên nhân gây suy giảm nội tiết tố nữ
Dấu hiệu nhận biết rối loạn nội tiết tố nữ
Sự mất cân bằng của nội tiết tố nữ có thể dẫn đến các triệu chứng như:
- Mụn trứng cá: Estrogen và progesterone ảnh hưởng tới hoạt động tuyến bã nhờn của da, làm tăng sản xuất quá mức, bít tắc lỗ chân lông và gây ra mụn. Mụn thường xuất hiện ở mặt, ngực và vùng lưng trên.
- Kinh nguyệt không đều, chậm kinh, mất kinh, số ngày kinh dài hoặc ngắn hơn so với bình thường, chảy máu ngoài kỳ kinh,...
- Lông phát triển quá mức, có nhiều lông trên mặt, cằm hoặc các bộ phận khác của cơ thể.
- Các triệu chứng tiền mãn kinh hoặc mãn kinh trở nên nghiêm trọng hơn.
- Xảy ra các cơn bốc hỏa (đau đầu, nóng mặt và người) hoặc đổ mồ hôi vào ban đêm.
- Rối loạn giấc ngủ như mất ngủ, ngủ không sâu giấc, thức dậy vào nửa đêm.
- Tăng cân, tăng tích lũy mỡ đặc biệt ở hông, đùi và eo.
- Giảm ham muốn tình dục.
- Khô âm đạo và teo âm đạo.
- Cơ thể mệt mỏi.
- Tâm trạng thay đổi thất thường.
- Thường xuyên lo lắng, trầm cảm.
- Da khô sạm, tóc dễ gãy rụng.
Dấu hiệu nhận biết rối loạn nội tiết tố nữ
>>>Xem thêm: Cảnh báo 9 dấu hiệu tiền mãn kinh sớm
Rối loạn nội tiết tố gây những ảnh hưởng gì?
Rối loạn nội tiết tố gây ra những triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe tổng thể và tâm sinh lý của chị em. Nếu rối loạn tiết tố diễn ra trong thời gian dài, nó có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng như:
- Viêm nhiễm phụ khoa do tình trạng khô âm đạo, thay đổi màu và mùi của dịch nhầy.
- Khó thụ thai, dễ sảy thai do ảnh hưởng của nội tiết tố tới sự hình thành nang trứng, độ ổn định của niêm mạc tử cung,...
- Trầm cảm, ung thư vú.
- Ung thư nội mạc tử cung.
- Suy giảm nội tiết tố nữ làm đau rát khi quan hệ, sợ hãi khi nhắc đến chuyện yêu, lâu dần gây lãnh cảm và ảnh hưởng tới hạnh phúc gia đình.
Cách cải thiện rối loạn nội tiết tố nữ
Rối loạn nội tiết tố gây ra nhiều tác động xấu tới cơ thể phụ nữ. Bởi vậy, chị em cần sớm phát hiện để có thể điều trị kịp thời.
Rối loạn nội tiết tố nữ nên ăn gì?
Chế độ ăn đóng vai trò quan trọng trong cân bằng nội tiết tố nữ. Chị em cần xây dựng một chế độ ăn đủ dinh dưỡng và bổ sung một số thực phẩm sau:
Thực phẩm giàu phytoestrogen
Phytoestrogen giúp bổ sung estrogen tự nhiên cho cơ thể, từ đó giúp cân bằng nội tiết tố nữ. Phytoestrogen có nhiều trong: Đậu nành, các loại rau họ cải, hoa quả, ngũ cốc, hạt lanh,...
Đậu nành giàu phytoestrogen và isoflavone giúp cải thiện rối loạn nội tiết tố nữ
Thực phẩm giàu omega-3
Omega-3 là chất béo tốt, cung cấp nguyên liệu để sản xuất hormone estrogen. Bên cạnh đó, omega-3 cũng giúp cải thiện các triệu chứng của rối loạn nội tiết tố như giảm căng thẳng, chống khô da, cải thiện tình trạng khô âm đạo, tăng ham muốn tình dục,... Omega-3 có nhiều trong cá, dầu gan cá, quả bơ, các loại hạt như hạt lanh, đậu phộng,...
Thực phẩm giàu Isoflavone
Isoflavone có vai trò quan trọng trong chống oxy hóa, kháng khuẩn, tiêu viêm, giúp ngăn ngừa nguy cơ viêm nhiễm phụ khoa, viêm mụn, chống lão hóa. Isoflavone có nhiều trong đậu tương và các sản phẩm từ đậu tương.
Hoa quả
Hoa quả có chứa nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thế, tham gia vào các quá trình chuyển hóa, hình thành nội tiết tố. Để bổ sung đầy đủ các loại vitamin, chị em nên ăn các loại quả theo nguyên tắc 5 màu thực vật: Đỏ, cam/vàng, xanh tím, trắng và xanh lá cây.
Sữa chua
Sữa chua cung cấp cho cơ thể nhiều lợi khuẩn đường ruột, giúp tăng cường sức đề kháng và hấp thu chất dinh dưỡng tốt hơn. Đồng thời, ăn sữa chua cũng giúp giảm căng thẳng, giữ dáng, đẹp da.
Sữa chua giúp cải thiện các triệu chứng của rối loạn nội tiết tố nữ
Rối loạn nội tiết tố nữ nên uống gì?
Ngoài những thực phẩm trên, để cân bằng nội tiết tố nữ hiệu quả hơn, chị em nên uống:
Uống đủ nước: Nước chiếm 75% cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể. Vì vậy, chị em cần uống khoảng 2 lít nước mỗi ngày sẽ giúp điều hòa hoạt động của nội tiết tố, tăng cường trao đổi chất, giúp giảm tình trạng khô âm đạo.
Uống nước ép táo cung cấp nhiều vitamin và chất chống oxy hóa, cải thiện các triệu chứng của rối loạn nội tiết tố.
Viên uống nội tiết tố nữ: Chị em có thể sử dụng viên uống nội tiết tố được nghiên cứu rõ ràng về thành phần và tác dụng giúp hỗ trợ cân bằng nội tiết tố. Chị em nên lựa chọn các sản phẩm từ thảo dược bởi nó có tính an toàn cao.
Chị em cần uống đủ nước khi rối loạn nội tiết tố nữ
Rối loạn nội tiết tố nữ có nên dùng thuốc?
Để cải thiện các triệu chứng rối loạn nội tiết tố nữ, bác sĩ có thể chỉ định liệu pháp thay thế hormone. Liệu pháp này nhằm bổ sung lượng estrogen mà cơ thể đang thiếu hụt, từ đó cân bằng nội tiết tố. Liệu pháp này chỉ áp dụng với trường hợp rối loạn nội tiết tố nghiêm trọng bởi nó có thể gây ra một số tác dụng không mong muốn. Nếu triệu chứng rối loạn tiết tố nữ không quá nghiêm trọng thì trước tiên bạn nên áp dụng một số biện pháp tại nhà như đã nêu trên và hạn chế sử dụng thuốc khi chưa cần thiết và chỉ định của bác sĩ.
Thảo dược giúp cân bằng nội tiết tố nữ
Kết hợp với chế độ ăn uống đúng cách, việc sử dụng thêm thảo dược hỗ trợ cân bằng nội tiết tố cũng được nhiều chị em tin tưởng và sử dụng bởi lợi ích cũng như sự an toàn mà nó mang lại. Tiêu biểu trong các sản phẩm trên thị trường là thực phẩm bảo vệ sức khỏe có thành phần chính isoflavone.. Sản phẩm đã được nghiên cứu tại bệnh viện Từ Dũ có tác dụng cụ thể như sau:
Pregnenolone chiết xuất củ mài cung cấp estrogen tự nhiên cho cơ thể, an toàn hơn so với liệu pháp estrogen nhưng vẫn đạt hiệu quả trong việc hỗ trợ cải thiện các triệu chứng của rối loạn nội tiết tố nữ.
Isoflavone chiết xuất từ tinh chất mầm đậu nành có vai trò chống oxy hóa, chống viêm, kháng khuẩn, ngăn ngừa viêm nhiễm phụ khoa, làm chậm quá trình lão hóa da, kéo dài tuổi xuân.
Các dược liệu như hà thủ ô đỏ, đương quy, thổ phục linh, quả nhàu giúp bổ máu, tăng cường tuần hoàn máu tới các cơ quan, tạo điều kiện cho cơ thể sản sinh nội tiết tố nữ.
Vì vậy, sản phẩm là một sự lựa chọn tuyệt vời cho chị em bị rối loạn nội tiết tố nữ, khô âm đạo, suy giảm ham muốn,...
Chiết xuất pregnenolone từ củ mài giúp hỗ trợ cải thiện rối loạn nội tiết tố nữ
Để cải thiện tình trạng rối loạn nội tiết tố, chị em cần xây dựng chế độ ăn uống khoa học, bổ sung nội tiết tố từ các thực phẩm hàng ngày hoặc từ các sản phẩm thảo dược có chứa pregnenolone và isoflavone. Nếu bạn còn bất cứ thắc mắc nào, hãy để lại bình luận phía dưới bài viết để được chuyên gia giải đáp sớm nhất.
>>>Xem thêm: Cách chữa khô âm đạo mà chị em nhất định phải biết
Link tham khảo:
https://www.healthline.com/health/hormonal-imbalance#diagnosis